6 اشتباه رایج در قالبگیری برای ساخت فضانگهدار در دندانپزشکی کودکان ، قالبگیری برای ساخت فضانگهدار یکی از مهمترین مراحل درمانی در دندانپزشکی کودکان است؛
مرحلهای که شاید در نگاه اول ساده و روتین به نظر برسد، اما در عمل، کیفیت نهایی درمان و رضایت بیمار به آن وابسته است.
بسیاری از مشکلاتی که در applianceهای فضانگهدار دیده میشود، مثل جا نگرفتن صحیح، لق شدن زودهنگام یا تحریک بافت نرم، ریشه در یک قالبگیری ناقص یا نادقیق دارند.
در این مقاله، بهصورت کامل و با رویکرد آموزشی، به بررسی رایجترین اشتباهات در قالبگیری برای فضانگهدار در کودکان میپردازیم و راهکارهای عملی برای پیشگیری از آنها ارائه میکنیم.
این مقاله نه تنها برای دندانپزشکان عمومی، بلکه برای دستیاران و دانشجویان نیز یک راهنمای کلینیکی ارزشمند خواهد بود.
همچنین بخوانید >>> نقش حیاتی دندانپزشک عمومی در شناسایی و ارجاع موارد پیچیده در دندانپزشکی کودکان
اهمیت قالبگیری صحیح برای فضانگهدار در کودکان
Applianceهایی مانند Band and Loop، Lingual Arch یا Nance به دقت بالایی در طراحی و ساخت نیاز دارند.
چون این وسیلهها در فک در حال رشد قرار میگیرند، هرگونه خطا در مراحل ابتدایی مثل قالبگیری میتواند در آینده موجب بسته شدن فضا یا اختلال در رویش دندانهای دائمی شود.
ویژگیهای قالب مناسب:
- ثبت دقیق دندان پایه (abutment)
- پوشش کامل edentulous ridge
- نبود حباب، پارگی و تغییر شکل

فضانگهدار در دندانپزشکی کودکان ، قالبگیری فضانگهدار ، اشتباهات قالبگیری دندان کودک ، قالبگیری در دندانپزشکی کودکان ، مراحل قالبگیری برای بند و لوپ ، مواد قالبگیری مناسب کودکان
۶ اشتباه رایج در قالبگیری فضانگهدار
۱. انتخاب نادرست تری (Tray)
تری بزرگ یا کوچک باعث ثبت ناقص، فشار به بافت یا تحریک کودک میشود.
راهکار: Dry test قبل از قالبگیری، استفاده از تری یکطرفه یا قابل تنظیم.
۲. میکس غیر استاندارد آلژینات
میکس غیراصولی باعث حباب، شلی یا سفتی زیاد ماده میشود.
راهکار: رعایت نسبت دقیق، استفاده از آب سرد، میکس سریع و یکنواخت.
۳. ورود tray با زاویه یا فشار اشتباه
ورود tray بهصورت عمودی باعث تحریک گگ یا مقاومت کودک میشود.
راهکار: ورود مایل از عقب، آموزش زبان به جلو و آمادهسازی کودک.
۴. خروج زودهنگام یا دیرهنگام قالب
اگر قالب زود خارج شود، ناقص است؛ دیر خارج شود، خشک میشود.
راهکار: زمانسنج فعال، لمس سطح برای چک قوام، خروج سریع ولی ملایم.
۵. بررسی نکردن قالب قبل از ارسال
ارسال قالب ناقص منجر به ساخت appliance نامناسب و تکرار درمان میشود.
راهکار: ارزیابی دقیق ridge، دندان پایه، نبود حباب یا پارگی قبل از ارسال.
۶. ضدعفونی ناقص یا خشک شدن قالب
قالب آلوده یا خشکشده برای لابراتوار غیرقابل استفاده است.
راهکار: اسپری ضدعفونی مناسب، پیچیدن در گاز مرطوب، قرار دادن در کیسه زیپدار.
همچنین بخوانید >>> راهنمای جامع فیشورسیلانت در کودکان

فضانگهدار در دندانپزشکی کودکان ، قالبگیری فضانگهدار ، اشتباهات قالبگیری دندان کودک ، قالبگیری در دندانپزشکی کودکان ، مراحل قالبگیری برای بند و لوپ ، مواد قالبگیری مناسب کودکان
چطور از این اشتباهات پیشگیری کنیم؟
- آموزش منظم تیم درمان و دستیار
- استفاده از چکلیست بررسی قالب
- تمرین dry test قبل از ورود tray
- مستندسازی مواردی که نیاز به تکرار قالبگیری داشتند
- حفظ رطوبت قالب تا زمان گچریزی
سوالات رایج درباره قالبگیری فضانگهدار
آیا میتوان به جای آلژینات از اسکن دیجیتال استفاده کرد؟
بله، در کودکان همکار و در مطبهایی که تجهیزات اسکنر دارند، قابل انجام است.
کدام ماده برای قالبگیری بهتر است؟
در اغلب موارد آلژینات کافی است، ولی در موارد خاص، پوتی دقیقتر و پایدارتر است.
در کودک با رفلکس گگ چه کنیم؟
استفاده از tray یکطرفه، آب سرد، ورود زاویهدار و پرتکردن حواس با قصه یا شمارش.
آیا قالبگیری را میتوان به دستیار سپرد؟
بله، در صورت آموزش کامل و نظارت نهایی دندانپزشک.
جدول مقایسهای خطاها و راهکارها
خطای رایج | پیامدها | راهکار پیشنهادی |
تری نامناسب | فشار، ثبت ناقص | Dry test، تری کودک |
میکس غلط | بافت ناقص | آب سرد، پیمانه استاندارد |
زاویه ورود بد | گگ، همکاری ضعیف | ورود مایل، آموزش زبان |
خروج نامناسب | قالب خراب | زمانسنج، لمس قبل از خروج |
بررسی نکردن | تکرار درمان | بررسی در نور و چک نقاط کلیدی |
ضدعفونی غلط | تغییر قالب، آلودگی | گاز مرطوب، اسپری مناسب |

فضانگهدار در دندانپزشکی کودکان ، قالبگیری فضانگهدار ، اشتباهات قالبگیری دندان کودک ، قالبگیری در دندانپزشکی کودکان ، مراحل قالبگیری برای بند و لوپ ، مواد قالبگیری مناسب کودکان
چکلیست نهایی قالبگیری فضانگهدار
- انتخاب تری مناسب
- آمادهسازی کودک
- میکس دقیق آلژینات
- ورود ملایم تری
- کنترل زبان
- زمانبندی صحیح
- خروج صحیح قالب
- بررسی قالب
- ضدعفونی و مرطوبسازی
- نسخه لابراتوار کامل
جمعبندی
قالبگیری برای فضا نگهدار، اگرچه کوتاه به نظر میرسد، اما تأثیرش بر کل مسیر درمان کودک انکارناپذیر است.
با آگاهی از اشتباهات رایج و بهکارگیری نکات عملی، میتوانید از تکرار درمان، نارضایتی بیمار و هزینههای اضافه جلوگیری کنید.
هر قالب، آغازگر اعتماد کودک و خانواده به درمان شماست.
فضانگهدار در دندانپزشکی کودکان ، قالبگیری فضانگهدار ، اشتباهات قالبگیری دندان کودک ، قالبگیری در دندانپزشکی کودکان ، مراحل قالبگیری برای بند و لوپ ، مواد قالبگیری مناسب کودکان